ALZHEİMER HASTALIĞI
Alzheimer hastalığı ( AH ) demansın en sık nedeni olup tüm demans
olgularının % 70’inden sorumludur. Alzheimer hastalığında yaş önemli
bir risk faktörüdür, yani yaşla beraber hastalığın görülme sıklığı
artar. Genellikle 65 yaşından sonra görülmesine rağmen, daha erken
yaşlarda da görülebilir. Atmışbeş yaşından sonra her beş yılda bir
hastalığın görülme sıklığı iki kat kadar artar. Genetik faktörler
hastalığın oluşmasında önemli rol oynar. AH ile ilgili şimdiye dek
saptanmış dört gen mevcuttur.
Alzheimer hastalığında en sık görülen bulgu bellek ile ilgili
problemlerdir. Diğer bir bulgu konuşma zorluklarıdır, özellikle
hasta kelimeleri bulmakta, cisimleri isimlendirmekte zorluk
çekebilir. Yer ve zaman oryentasyonunda bozulma olabilir, hasta
günün tarihini hatırlayamaz, daha evvelden bildiği yerleri tanımada
hatırlamada güçlük çekebilir. Yönetsel fonksiyonlar da
etkilenebilir. Hasta karar vermede, yapacağı işleri planlamada
zorluk çekebilir. Günlük yaşam aktivitelerinde bozulma başlar,
telefon, televizyon gibi cihazları kullanmada zorluklar görülebilir,
alışveriş, para hesabında hatalar ortaya çıkar, daha evvelden çok
rahat yaptığı yemekleri hazırlarken zorluklar görülebilir.
Hastalığın ilerlemesiyle bellek kusurları artabilir, konuşma
bozukluğu belirginleşebilir, hasta yolunu kaybedebilir,sık sık
kaybolabilir, hallusinasyonlar görülebilir. Bu evrede hastanın başka
insanlara bağımlılığı artmıştır, kendi günlük işlerini yapmada
zorluk çeker. İleri evrede aile bireylerini, arkadaşlarını tanımada
güçlük olabilir, davranış bozuklukları artar, idrar, dışkı kontrolü
ortadan kalkar, beslenme ve yürüme ile ilgili problemler artar.
Hasta tamamen başkalarına bağımlı hale gelir.
Alzheimer hastalığının bugün için tam bir tedavisi bulunmamaktadır.
Alzheimer hastalığında merkezi asetilkolin yapımında azalma ve
artmış glutamerjik aktivite söz konusudur. Bizim bugün kullandığımız
tedaviler eksik olan asetilkolin miktarını arttırma ve artmış
glutamerjik aktiviteyi baskılamaya yöneliktir, bu kullanılan
tedavinin kısmi bir yararı olabilir. Ayrıca Alzheimer hastalığında
görülen bunaltı, depresyon, ajitasyon, hezeyanlar ve
hallusinasyonlar tedavi edilebilir. Sonuç olarak unutkanlık
yakınması olan kişinin bir nörolog tarafından değerlendirilmesi,
gerçek anlamda bir unutkanlık durumunun olup olmadığının
anlaşılması, bir unutkanlık durumu varsa altta yatan tedavi
edilebilir bir hastalık varlığı araştırılmalı ve hastalığın tedavisi
yönüne gidilmelidir.